Toen ik zelf jong was kwamen pas net de eerste computerspellen uit, we begonnen met Roller Coaster Tycoon en soms mocht ik met mijn vader racen. Veel achter de computer zitten deed ik niet, zo leuk waren die spelletjes toen nog niet. Tegenwoordig is dat wel anders, kinderen worden overal blootgesteld aan schermen en je kunt ze ook nog eens overal mee naar toe nemen. Maar hoe handhaaf je nu die beeldschermtijd? Het is tijd voor wat opvoedkundige tips!
Het is natuurlijk belangrijk dat onze kinderen om leren gaan met de technologie, maar het moet een middel blijven. De vraag hoe je er als ouders mee omgaat is dan ook niet gemakkelijk. Het is een stukje comfort en gemak om je kindje te laten spelen achter een scherm.
Tip 1: Maak samen afspraken
Overleg samen zodat er een draagvlak voor de afspraken ontstaat. Vraag eens wat je kinderen zelf redelijk vinden en probeer dan samen tot een akkoord te komen waarin jullie je beide kunnen vinden. Dit zal het handhaven een stuk gemakkelijker maken. Is er bijvoorbeeld een half uur per dag beeldschermtijd voor leuke filmpjes en spelletjes, dan zou je wel af kunnen spreken dat er wat extra tijd is wanneer je voor school op de computer moet werken. Schrijf de afspraken op, zo kan je kind ze regelmatig terug zien en heb jij iets om op terug te vallen als de tijd om is.
Belangrijk is dat als je afspreekt dat er elke dag bijvoorbeeld een half uur beeldschermtijd is, dat je dit dan ook handhaaft. Ga niet met jouw kind in discussie, na een half uur gaat het scherm uit. Het heeft dan geen zin om als kind te vragen of ze dit level nog even af mogen maken of dit filmpje wat nog maar 2 minuten duurt toch nog even mogen afzien. Doorzeuren heeft geen zin en boos worden al helemaal niet. Het is belangrijk dat dit voor jouw kind helder is.
Tip 2: Geen beeldschermtijd voor het slapen gaan
Veel kinderen en volwassenen eindigen de dag met een scherm voor hun neus. Nog even de mail en sociale media checken op je telefoon en de kinderen kijken nog een laatste filmpje in bed. Vervolgens lig je te woelen in bed, maar slapen lukt niet meer. Het blauwe licht van een scherm verstoort je ritme, je lichaam maakt dan geen melatonine aan en start hier pas mee als je rustig in bed ligt. Hierdoor duurt het lang voor je in slaap valt.
Melatonine is namelijk de stof die je slaap- en waakritme regelt en wordt aangemaakt wanneer het buiten gaat schemeren, de rode gloed in de lucht. Je lichaamstemperatuur en je hartslagen verlagen, je gaat je dus moe voelen. Naast dat je door schermen minder melatonine aanmaakt wordt je er ook nog eens alert van. Je lichaam raakt door zo’n scherm niet in een ontspannen staat. Dus wil je graag dat je kinderen beter kunnen slapen? Let dan op de volgende zaken:
- Einde beeldschermtijd anderhalf uur voor het slapen gaan, maak een fijn bedritueel en lees een boek.
- Speel overdag veel buiten, door het zonlicht zul je merken dat ze ’s nachts beter en dieper slapen.
Tip 3: Einde beeldschermtijd
Leuk al die afspraken, maar hoe krijg ik mijn kind achter het scherm vandaan? Een beeldscherm werkt verslavend voor kinderen, ze gaan er helemaal in op en gaan mee op avontuur met de hoofdpersonen in de film of vechten zich een ongeluk in een game. We hebben hierboven al even genoemd dat je niet moet beginnen aan nog maar 5 minuten of tijdverlenging. Na die periode is het namelijk nog steeds even moeilijk om het scherm uit te zetten.
Hoe moet het dan wel? Ga de laatste minuten van de beeldschermtijd naast je kind zitten en kijk eens mee wat ze doen. Stel vragen zoals wat gebeurt daar? Wat is de rol van die persoon? Zo wordt je kind langzaam uit het verhaal getrokken, als je merkt dat dat lukt is het tijd om te stoppen. Zodat je kunt gaan eten of samen buiten kunt gaan spelen.
Tip 4: Muntjes
Ben je het zat om voor politieagent te moeten spelen? Greg McKeown en zijn vrouw in ieder geval wel. Hij beschrijft in zijn boek Essentialism zijn systeem om zijn kinderen om te leren gaan met beeldschermtijd.
Stap 1: Op maandag krijgt ieder kind 10 muntjes. Deze muntjes kunnen ingeleverd worden voor 30 minuten schermtijd of voor 50 cent aan het einde van de week. Het is dus een kwestie van kiezen voor 5 uur schermtijd of 5 euro aan geld aan het einde van de week.
Stap 2: Er kunnen ook extra muntjes verdient worden. Leest een kind 30 minuten lang een boek dan krijgt hij of zij er een extra muntje bij die ook kan worden ingeruild voor geld of schermtijd.
Het is een idee om je kinderen verantwoordelijkheid te leren. Kinderen moeten zelf leren wat goed voor hun is, maar het is aan jou om te kijken hoe je ze dit leert. De reacties op de methode zijn positief, er zijn ook mensen die kinderen minder muntjes geven bij aanvang van de week maar ze deze laten verdienen door bijvoorbeeld klusjes of huiswerk opdrachten. Het is aan jou!
Tip 5: Controle en maximale tijd
De meeste apparaten zijn tegenwoordig uitgeruste een functie om de maximale tijd in te stellen. Jij beslist hoelang een bepaalde app mag werken, na die ingestelde tijd werken deze apps niet meer. Zo kun je bijvoorbeeld de beeldschermtijd voor nuttige apps langer maken, denk hierbij aan het kijken van het Jeugdjournaal of Freek in het wild. Terwijl je de tijd op racespelletjes of YouTube filmpjes verkort. . Zo zorg je ervoor dat je kind het apparaat niet alleen gaat zien als een bron van entertainment maar ook als bron van informatie.
Naast een maximale tijd instellen kun je ook in de gaten houden wat een een kind doet tijdens zijn beeldschermtijd. Er zijn veel ouderlijk toezicht apps te verkrijgen, typ het maar eens in bij de Google Play Store of App Store en kijk wat bij jullie past.
Even bijkomen
Het is niet erg als je kind zich na het wegleggen van het apparaat even wat moe en vervelend voelt. Het is even bijkomen als je volledig in een spel of film zat. Laat ze rustig nadenken wat ze willen gaan doen of zoek samen een leuke activiteit uit, maar wordt niet boos. Probeer het offline ook leuk te maken!
De 20:20:2 methode, een advies van oogartsen
Het is tijd voor minder beeldschermgebruik en meer buitenspelen, want uit onderzoek is gebleken dat te veel beeldschermtijd echt niet goed is voor de ogen, ze kunnen er namelijk bijziend van worden. Het is tijd voor een eenvoudige vuistregel die in het leven is geroepen door het Oogfonds om bijziendheid onder kinderen tegen te gaan en het buitenspelen te stimuleren: de 20-20-2-vuistregel.
We leven in het digitale tijdperk en onze kinderen kijken op een scherm voor alles, een filmpje, een spelletje, voor school enz. Helaas veroorzaakt dit intensieve beeldschermgebruik oogklachten. Je kunt hierbij denken aan vermoeide, droge of branderige ogen, wazig of dubbelzien en hoofdpijn, maar te veel beeldschermtijd kan dus zelfs leiden tot bijziendheid.
Bijziendheid ontstaat bij alle activiteiten waarbij de laptop of telefoon te dicht bij is. Het is de snelst toenemende oogafwijking ter wereld! Dus hoe werkt de vuistregel?
De 20-20-2 vuistregel houdt in:
Na 20 minuten beeldschermtijd moet er een pauze van 20 seconde worden genomen waarbij je in de verte kijkt. De 2 staat voor 2 uur per dag naar buiten.
Die twee uur per dag buitenspelen is het minimum, de Wereld Gezondheidszorg Organisatie (WHO) adviseert zelfs drie uur per dag (buiten)spelen onder de vijf jaar. Hoe meer je beweegt, hoe beter.
Beeldschermtijd
Deze blog is een aanvulling op: Schermtijd voor kinderen, hoe ga je er het beste mee om? Waarin je leest wat een gezonde hoeveelheid beeldschermtijd is voor de verschillende leeftijden van kinderen en waarom het handhaven van deze tijd zo belangrijk is. Zo hebben kinderen die veel achter een scherm zitten slechtere fysieke vaardigheden, last van lichamelijke klachten, wennen ze zichzelf een ongezonde levensstijl aan en is er een grote kans op een leerachterstand. Je leest er hier alles over.
Het mogen duidelijk zijn dat schermtijd invloed heeft op de ontwikkeling van onze kinderen. Of het nu alleen maar is door de content die ze bekijken, waarom zijn al die programma’s zo vreselijk druk en agressief? Of door het feit dat ze er liever hun tijd aan besteden dan aan buiten spelen en sociaal bezig zijn. Het is belangrijk om onze kinderen te leren hoe deze beeldschermen passen in een normaal en gezond leven.
Kijk maar eens naar jezelf, wij kiezen zelf ook vaker voor een avondwandeling, een bezoekje aan de sportschool of een gezelschapsspel. We appreciëren die tijd meer dan wanneer we een hele avond op de bank voor de tv hebben gehangen. Ergens vinden we die tijd toch niet goed besteed en dat is wat we onze kinderen ook mee moeten geven. Ik hoop dat deze tips kunnen zorgen om de beeldschermtijd van jouw (kind)eren naar een gezond en leuk niveau te brengen!
