Is het niet lief hoe ze daar samen zitten te spelen? Zag ik ze daar nu hand in hand lopen? Kleuterverliefdheid, want ja ook kleuters kunnen verliefd zijn en het is belangrijk om hier als ouder goed mee om te gaan. Je moet het serieus nemen zodat je kind zich begrepen voelt en er aandacht aan besteden, maar hoe ga jij als ouder met die eerste kleuterverliefdheid om? Wanneer begint het eigenlijk?
De kleuterperiode
De kleuterperiode duurt ongeveer van het vierde tot het zesde levensjaar. Dit is groep 1 en 2 van de basisschool. Het is een periode waarin spelenderwijs geleerd wordt om steeds wat bewuster te worden van wat je doet. Zo worden onze peuters klaar gestoomd voor het echte leren op de basisschool wat start in groep 3.
Empathisch vermogen
In de leeftijd van vier tot zes jaar ontwikkelen kinderen hun empatisch vermogen, we noemen dit ook wel het inlevingsvermogen. Door deze ontwikkelingen leren kleuters zich te verplaatsen in de mensen om zich heen en de gevoelens en gedachten van een ander te begrijpen. Dit lukt ook wanneer ze deze gevoelens zelf niet ervaren in een bepaalde situatie. We spreken dan van empathie. Het empathisch vermogen is een belangrijk stap bij de ontwikkeling van sociaal gedrag.
Het helpt een kind om andere kinderen te begrijpen, te helpen en te steunen. Hiernaast leert jouw kleuter om zijn eigen reactie af te stemmen op de mensen om zich heen. Zo begrijpen ze dat vriendje Roel wel graag uitgedaagd wordt maar dat Paul dat niet zo leuk vind. Ze leren dus sociale situaties juist in te schatten zodat ze weten wat ze kunnen verwachten.
Wat heeft dit nu met kleuterverliefdheid te maken?
Door de ontwikkeling van het empathisch vermogen zien we dat kinderen meer belangstellingen krijgen in de wereld om zich heen. Was deze wereld eerst vooral op zich zelf gericht, dan komt daar nu ruimte bij voor de gevoelens en gedachtes van anderen. Door deze ontwikkeling bijvoorbeeld iemand troosten als deze verdrietig is.
Kan dat eigenlijk wel?
Of ze echt verliefd zijn zoals wij het kennen is natuurlijk moeilijk te onderzoeken. Toch denkt bijna de helft van de ouders dat hun kleuter wel eens verliefd is geweest. Met kleuterverliefdheid bedoelen we dat onze kleuters erg veel genegenheid voelen voor een bepaald persoon. Ze vinden diegene heel lief en willen er graag bij in de buurt zijn. Ze zijn blij en vrolijk als ze met hun liefje kunnen spelen en worden verdrietig als ze afscheid moeten nemen.
Deze kleuterverliefdheid is natuurlijk niet te vergelijken met de verliefdheid die je als volwassene kan ervaren. De kleuterverliefdheid wordt ervaren op een manier die past bij hun leeftijd. Er is nog geen associatie met seksualiteit en meestal ook nog geen associatie met intimiteit. Je kan het ook omschrijven als een speciale vriendschap, het is vaak niet meer dan samen spelen.
Wij ouders en de omgeving zijn degene die vaak aanmoedigen om te knuffelen bij het afscheid of elkaar handje vast te houden. Dit gebeurt niet snel uit zichzelf omdat ze hier nog niet mee bezig zijn. Wel kunnen ze hun speciale vriendje of vriendinnetje zien als hun bezit, het is belangrijk om als ouders duidelijk te maken dat dit niet klopt en dat iemand met meerdere leeftijdgenootjes mag omgaan en spelen.
De symptomen
Je kunt kleuterverliefdheid zien als dat jouw kind heel graag heel veel bij die ene jongen of dat leuke meisje wil zijn. Zo erg dat ze er misschien zelfs van gaan blozen en wat verlegen worden. Dit gevoel wijkt af van wat ze kennen van normale vriendschappen. Ze kunnen er onzeker van worden omdat ze zich wat meer aantrekken van wat andere denken en vinden. Ze kunnen gekwetst worden of iemand kwetsen en vinden het soms lastig om hiermee om te gaan.
De andere kant van kleuterverliefdheid is dat kinderen zich heel druk kunnen gaan gedragen. Ze gaan heel stoer doen om hun vriendje of vriendinnetje maar niets te laten merken of zich een beetje gek gedragen om aandacht te vragen. Ze weten zich geen houding te geven in de buurt van degene waar ze een oogje op hebben. Ik denk dat we dit gevoel allemaal wel herkennen en het maakt ook niets uit. Het is wel goed om de symptomen te herkennen zodat je jouw kind goed kunt steunen.
Op wie dan?
Het leuke aan kleuters is dat ze heel veel mensen speciaal kunnen vinden en kleuterverliefdheid kan dus voorkomen op verschillende personen. Dit kan een klasgenootje zijn, maar ook de juf of de oppasser. Het geslacht maakt hierbij ook niet uit en dit wil nog niets zeggen over de seksuele geaardheid van je kind. Een kind leert past op latere leeftijd wat precies het verschil is tussen verliefdheid en vriendschap. Voor nu houdt het in dat ze ‘iemand heel lief of speciaal vinden’ of er tegen op kijken. Zo zei mijn dochter altijd: “Ik denk dat ik verliefd ben op mijn opa, hij is altijd zo lief voor mij en hij helpt me altijd als iets niet lukt.”
Serieus nemen
Kleuterverliefdheid is heel spannend voor jouw kind, het zijn heftige emoties waar ze mee worstelen en ze kunnen hierdoor flink overdonderd zijn. Het is belangrijk om hier als ouders en naasten goed mee om te gaan. Neem ze alsjeblieft serieus en probeer er niet om te lachen. Natuurlijk komt het grappig over, maar voor een kind wat al worstelt met zijn gevoelens en hierover onzeker is, kan dit heel verkeerd overkomen.
We onderschatten als ouders vaak de impact die deze eerste kleuterverliefdheid op hun kindje heeft. Een kind kan gekwetst worden als het merkt dat de kleuterverliefdheid niet wederzijds is, ze kunnen hier ‘liefdesverdriet’ door voelen. Wanneer jouw kind een tijdje ‘verkering’ heeft gehad en deze uitgaat, kunnen ze hier best een tijdje verdrietig over zijn. Het is belangrijk om hier open over te praten, vraag wat er zo leuk was aan die ene speciale persoon en luister naar elkaar.
Er zijn boeken geschreven over kleuterverliefdheid, als je hier jouw kind uit voorleest krijgt het handvatten en meer inzicht over wat liefde is. Het is nu eenmaal een belangrijk aspect van ons menselijke bestaan maar dat maakt niet dat het gemakkelijk is om er mee om te gaan. Door samen over het onderwerp te lezen kan jouw kind zich identificeren met de karakters in de boekjes. Hierdoor voelt het zich minder alleen en meer begrepen.
Aanraders van boeken zijn:
- Kikker is verliefd, geschreven door Max Velthuijs. Het is de Kikker-klassieker over liefde en geschikt voor kinderen van 3 tot 6 jaar oud.
- Verliefd, is een prentenboek van Stefan Boonen en Jan van Lierde. Het is een simpel verhaal, wat met veel enthousiasme tot leven wordt gewekt. De lezer leert op een vrolijke manier wat die kriebels in je buik betekenen. Je kindje zal erg zeker om kunnen lachen en het maakt het onderwerp kleuterverliefdheid een stuk lichter.
- Hopeloos verliefd, geschreven door Angelika Glitz en Annette Swoboda. Dit prentenboek maakt duidelijk dat kleuterverliefdheid leuk kan zijn! Het is in rijm vorm geschreven waardoor het gemakkelijk weg leest.
- Olifant is verliefd, geschreven door Davide Call. Dit feelgoodverhaal over kleuterverliefdheid en de verlegenheid die daarbij komt kijken is geschreven op een spannende maar begrijpelijke manier.
- Liefde, wat is dat eigenlijk? De auteur Fulvia Degl’innocenti neemt je mee op zoek naar het antwoord en laat je zien dat liefde door iedereen op zijn/haar eigen manier wordt beleefd.
Omgaan met emoties
Kleuterverliefdheid is voor veel kinderen de eerste ervaring met heftige en oncontroleerbare gevoelens. Verliefdheid overkomt je, je kunt het niet tegenhouden en het is iets waar je mee moet leren omgaan. Het is aan de ouders de taak om de kinderen een beetje te wapenen tegen gevoelens als een gebroken hart. Want hoe graag we het ook anders zouden zien en hoe leuk we onze eigen kinderen ook vinden, vroeg of laat komen er afwijzingen. Het is dus belangrijk om je kind zo veerkrachtig mogelijk te maken.
- Laat je kind weten dat het oké is als gevoelens niet beantwoord worden. Dit kan heel vervelend zijn en ze mogen hier last van hebben maar het hoort er wel bij. Zelf mogen ze ook iemand afwijzen, het is belangrijk dat liefde echt van twee kanten komt
- Leer je kind dat het zijn verdriet mag uitdrukken en hoe dat moet. Praat er samen over zodat je kind leert dat zijn maar ook de gevoelens van een ander belangrijk zijn en dat daar respectvol mee omgegaan moet worden.
- Het goede voorbeeld, als ouders ben je nu eenmaal het rolmodel. Kinderen spiegelen zich aan hun ouders en als jullie laten zien dat je het leuk hebt met elkaar en lichamelijk contact hebben dan nemen kinderen dit mee naar de toekomst en leren ze dat dit bij verliefdheid hoort.
- Knuffel met je kinderen, als je jouw kindje regelmatig op een liefdevolle manier omhelst dan leert het beter wat wel en niet fijn vindt.
- Het belangrijkste is dat jij aan je kind laat zien, dat wat er ook gebeurt, ze voor jou het allerbelangrijkste zijn. Jij zult ze altijd graag zien en houdt er heel veel van. Het is oké als die kleuterverliefdheid onbeantwoord blijft. Jij zal er altijd voor hem of haar zijn.
Kleuterverliefdheid
Het is een nieuwe en spanende fase voor jouw kind, maar zoals we allemaal weten: de liefde is niet gemakkelijk. We zijn allemaal meer dan eens gekwetst en hebben wel eens het gevoel gehad dat de wereld verging omdat een relatie eindigde en je alleen achter bleef met een gebroken hart.
De liefde is natuurlijk ook een heel leuk onderwerp, je voelt je opgewekt en bent vrolijk. Kinderen ervaren deze emoties ook, laat ze lekker vertellen over die leuke jongen of dat leuke meisje. Er komt een dag dat we onze kinderen echt moeten gaan delen, maar voor nu, laat ze rustig hun kleuterverliefdheid ontdekken. De liefde is nu eenmaal wat mysterieus en niet goed te doorgronden.
