Het meemaken van een miskraam is een verdrietige gebeurtenis die veel indruk achter laat. Je droomt en fantaseert al over je kindje en ineens is het alsof de vaste grond onder je voeten wordt weggeslagen. De enige geruststellende gedachte is het feit dat je niet alleen bent en dat het niet jou schuld is! Helaas eindigen er veel zwangerschappen in een miskraam. Dit veroorzaakt angst voor een volgende zwangerschap en doet de vraag reizen, een miskraam voorkomen, kan dat wel?
Wat is het?
Helaas gaat niet elke zwangerschap goed, een miskraam is het verlies van een niet-levensvatbare vrucht. Tijdens de bevruchting komt het erfelijk materiaal van de vader en moeder bij elkaar. Dit materiaal is opgeslagen in chromosomen. Bij een miskraam is er iets niet goed gegaan in de verdeling van het erfelijk materiaal. Meestal door toeval, is er dan te weinig of te veel chromosomaal weefsel.
Vindt een afstoting plaats in de eerste 2 tot 4 maanden van een zwangerschap? Dan noemen we het een vroege miskraam. Een late miskraam vindt plaats als de zwangerschap verkeerd afloopt na de vierde maand, maar vóór de levensvatbare periode. Late miskramen komen minder vaak voor.
Wat zijn oorzaken?
Een vroege miskraam betekent eigenlijk altijd dat er iets niet goed is met het vruchtje. De natuur breekt dan de zwangerschap zelf af, het vruchtje groeit niet verder en wordt afgestoten. De meest voorkomende oorzaak is een chromosoomafwijking die al bij de bevruchting is ontstaan. Bij een bevruchting moet alles goed gaan, is dit niet het geval dan gaat het om een toevallige afwijking. Dit betekent dus dat je een volgende keer niet méér kans hebt op een miskraam.
Het is niet jouw schuld!
Het is goed om je te realiseren dat er geen sprake is van schuld. Schuldgevoelens komen helaas veel voor, maar zijn geheel onterecht. Bij de meeste vrouwen wordt nooit precies duidelijk waarom het vruchtje is afgestoten en dit heeft dan ook meestal geen gevolgen voor een volgende zwangerschap. Je hoeft pas aan de bel te trekken als er meerdere keren een miskraam heeft plaatsgevonden, je ouder bent dan 35 jaar of als je ongerust bent. Het is altijd goed om je zorgen te delen met je huisarts en gynaecoloog.
Symptomen
Een van de eerste signalen is vaginaal bloedverlies, maar maak je niet direct druk. Bloedverlies heeft namelijk in meer dan de helft van de gevallen een andere oorzaak. Je kunt wat menstruatieachtige pijn voelen. Dit wil dus niet direct zeggen dat er iets mis is, of dat er complicaties of aangeboren afwijkingen gaan zijn. Heb je bloedverlies én buikpijn? Dan is de kans dat je lichaam bezig is om een miskraam te krijgen wel groot en kun je het best contact zoeken met een specialist.
Soms verdwijnen zwangerschapsverschijnselen al vlak voor een miskraam, zoals gespannen borsten en ochtendmisselijkheid. Het kan ook zijn dat je er niets van merkt en dat er pas tijdens de eerst echo ontdekt wordt dat er geen kloppend hartje is.
Heb je twijfels?
Een echo kan uitwijzen of je zwangerschap nog intact is, hierop is meestal te zien of het hartje nog klopt. Als het hartje nog klopt, is de kans op een miskraam nog maar zeer klein. Je kunt op een echo ook zien dat de vruchtzak leeg is, of dat het hartje gestopt is met kloppen. Is de zwangerschap nog maar heel pril? Dan kan het soms zijn dat je één of twee weken later nog eens langs moet komen voor een controle.
Er kan ook een inwendig onderzoek gedaan worden, zo kan de arts met een eendenbek de baarmoedermond bekijken. Soms is ook een vaginaal onderzoek nodig, waarbij de baarmoeder en eierstokken worden afgetast.
Is er een behandeling?
Een miskraam is nooit te behandelen, medicijnen of rustiger aandoen zijn zinloos. Een stoornis in de aanleg van het kindje of het afsterven van de vrucht is de reden van miskraam, een behandeling is hier geen oplossing voor. Het is wel zo dat je een keuze hebt hoe de miskraam opgang komt.
- Je kunt afwachten totdat de miskraam spontaan komt.
- Je kunt met medicatie de miskraam in gang zetten.
- Een ingreep die ook wel curettage wordt genoemd, hierbij wordt het zwangerschapsweefsel via de schade en de baarmoederhals verwijderd.
Hoe groot is de kans?
Vroege miskramen komen vaak voor, ongeveer 1 op de 10 zwangerschappen eindigt in een miskraam. Dit betekent dat er in Nederland 20.000 vrouwen per jaar een miskraam krijgen. De kans om een miskraam neemt toe naarmate een vrouw ouder wordt.
- Onder de 35 jaar eindigt 1 op 10 zwangerschappen in een miskraam.
- Tussen de 35 en 40 jaar eindigt 1 op de 5 tot 6 zwangerschappen in een miskraam
- Tussen de 40 en 45 jaar is dit 1 op de 3
- Boven de 45 jaar geldt dit voor 1 op de 2 zwangerschappen.
Risicofactoren
Er zijn een aantal risicofactoren bekend die de kans op een miskraam vergroten:
- een hogere leeftijd;
- een ongezonde leefstijl (roken en overgewicht);
- chromosoomafwijkingen;
- antifosfolipidensyndroom (APS);
- te veel homocysteïne in het bloed;
- stollingsafwijkingen;
- een afwijkende vorm van de baarmoeder.
Een miskraam voorkomen, kan dat wel?
Er zijn dingen die je kunt doen om de kans op een miskraam zo klein mogelijk te maken, maar een miskraam voorkomen kan niet. Je krijgt helaas nooit geen garantie dat de zwangerschap goed verloopt en er zijn nog veel vragen waar we nog geen antwoord op hebben. Wel is bekend dat ernstige gezondhedisprobelemn, zoals diabetes of overgewicht een hoger risico geven. Onderstaande tips maken de kans wel zo klein mogelijk:
1. Gezond en gevarieerd eten
Het is tijdens de zwangerschap belangrijk om vers, gezond en gevarieerd te eten en niet te veel aan te komen. Zorg dat je van de verschillende voedingscategorieën voldoende binnen krijgt. Denk aan:
- Graanproducten
- Groenten en fruit
- Melkproducten, vlees of vleesvervangers, vis of ei
- Vet (onverzadigd) en olie
Hoewel het, als je veel last van zwangerschaps cravings hebt, af en toe wel zo kan voelen, hoef je niet voor twee te eten. Let op met te veel vette snacks en suiker en ga niet bewust afvallen. Boeken die je hierbij kunnen helpen zijn: Eten voor je kind – Kees Boer en Mama baas, eten als je zwanger bent – Lobke Husson.
2. Niet overmatig drinken
Alcohol wordt in de zwangerschap volledig afgeraden. Af en toe een glaasje alcohol kan al schadelijk zijn. Drink je regelmatig alcohol? Dan kan het foetaal alcoholsyndroom ontstaan, dit is een aandoening waarbij lichamelijke en geestelijke gebreken zijn ontstaan door het alcoholgebruik.
3. Niet roken
Roken en meeroken tijdens de zwangerschap brengen risico’s met zich mee. Het heeft een nadelig effect op je zwangerschap en je kind. Roken of meeroken tijdens de zwangerschap kan de oorzaak zijn van:
- Een miskraam of een vroeggeboorte (voor de 37 weken)
- Een (te) laag geboortegewicht
- Een zuurstofgebrek, hierdoor kunne problemen ontstaan in de groei en ontwikkeling van je baby
- Je baby heeft meer kans op oorinfecties, verkoudheden en longproblemen zoals astma
- Een baby kan met een nicotine verslaving geboren, hierdoor wordt de baby onrustig en huilerig
- De kans op een wiegendood is tweemaal hoger
Wil je hulpen bij het stoppen met roken? Kijk dan eens op www.rokeninfo.nl
4. Geen medicijnen innemen zonder overleg met een arts
Medicijnen kunnen een risico vormen, er zijn bepaalde stoffen in medicijnen die al vroeg in de zwangerschap invloed kunnen hebben op de ontwikkeling van de baby. Het is daarom belangrijk om heel voorzichtig te zijn met het gebruik van medicijnen en dit altijd in overleg met je arts te doen. Geen probleem is een paracetamol (wel even de bijsluiter lezen, hier staat hoeveel je er op één dag mag nemen) of een verdoving bij de tandarts.
5. Foliumzuur
Wil je zwanger worden dan is het altijd verstandig om een dagelijks en tablet foliumzuur van 0,4 of 0,5 mg te slikken. Het verkleind niet de kans op een miskraam, maar wel de kans op het krijgen van een kindje met een open ruggetje.
Lees ook: Foliumzuur slikken tijdens de zwangerschap.
Feiten
- Je krijgt geen miskraam door te sporten, bijvoorbeeld hardlopen of paardrijden.
- Seks (gemeenschap of een orgasme) zijn niet schadelijk tijdens de zwangerschap en leiden niet tot een miskraam.
- Een miskraam voorkomen door rustig aan te doen is een fabel, bedrust is dus zinloos.
Conclusie
Helaas heb ik dus geen geruststellend antwoord voor je kunnen vinden, behalve dan dat het nooit jou schuld is en dat de kans dat je volgende zwangerschap eindigt in een miskraam niet groter is geworden. Als je je houdt aan bovenstaande adviezen, dan doe je alles wat je kunt doen om een miskraam te voorkomen.
